Światowy Dzień Świadomości Jąkania; z języka angielskiego –  ISAD (International Stuttering Awareness Day); celebrowany jest na całym świecie 22 października  2015r. pod hasłem: Przekazujmy wiedzę – edukacja, współpraca, komunikacja. Został on ustanowiony w 1998 roku na  V Światowym Kongresie Osób Jąkających się w Johanesburgu, a w Polsce pod patronatem Polskiego Związku Logopedów jest obchodzony od 2006 roku.

Jąkanie jest niepłynnością mówienia, w której obserwuje się powtarzanie głosek, sylab, wyrazów. Jest zaburzeniem tempa, rytmu i intonacji wypowiedzi ustnej. Może mieć charakter kloniczny, toniczny, bądź mieszany. Towarzyszyć mu mogą: napięcie mięśniowe, zaburzenia w oddychaniu, tzw. „ bloki”, tiki, współruchy,  itp.

Aby zrozumieć jąkanie, trzeba dostrzec jego złożoność. To zaburzenie płynności mówienia,  w którym widzimy dwa aspekty. Pierwszy  – to symptomy takie jak: powtarzanie lub wydłużanie dźwięków, głosek, sylab, słów, dodatkowe ruchy oczu, nóg lub innych części ciała, napięcia twarzy, szyi lub klatki piersiowej, brak koordynacji mówienia z oddychaniem, czasami unikanie kontaktu wzrokowego. Istota problemu tkwi  w  drugim aspekcie – natury psychologicznej. Są to reakcje psychiczne, które towarzyszą mówieniu. Wstyd, złość, zażenowanie wpływa na zwiększenie objawów obserwowanych podczas mówienia. Może również spowodować, że rozmówca wycofa się z aktywności werbalnej w pewnych sytuacjach lub całkowicie.

Etiologia jąkania jest złożona i nie do końca jeszcze zbadana. Przyczyny mogą być wrodzone, a także nabyte; mają charakter neurologiczny lub też psychologiczno-rozwojowy, a nawet genetyczny. Jąkanie  stanowi ważny problem społeczny. Jąka się ok. 1% osób dorosłych oraz 4% dzieci. Jąkanie częściej występuje u chłopców niż u dziewczynek ( 4: 1 ).

Nie ma jasnego „przepisu”, jak „wyleczyć się” z jąkania, ale można i trzeba prowadzić terapię jąkania. Niepłynność w mówieniu może wystąpić w okresie rozwoju mowy u małego dziecka – już wtedy należy zasięgnąć porady logopedy. Logopeda postawi właściwą diagnozę, wyjaśni mechanizmy powstawania niepłynności mówienia, wskaże rodzicom sposoby pomocy dziecku podczas mówienia, wyjaśni problemy dzieci jąkających się . To, czy dziecko mówiące niepłynnie zostanie osobą jąkającą się, zależy   przede wszystkim od jego otoczenia oraz podjętych przez nie działań. W Polsce powstaje coraz więcej programów terapeutycznych, organizowane są ogólnopolskie zjazdy i turnusy rehabilitacyjne dla osób jąkających się, w większych miastach pracują grupy samopomocowe – Kluby „J”.
Zachęcamy do korzystania z materiałów zawartych na stronie Poradni pod adresem: http://ppppnaklo.pl/ oraz do korzystania z informacji na stronie Polskiego Związku Logopedów pod adresem: http://www.logopeda.org.pl/.